17.10.2023 18:30
Do sprzedaży trafia najmocniejszy do tej pory konsumencki procesor Intela. Sprawdzamy jak wygląda wydajność, temperatury i pobór mocy nowego flagowca, czyli Intel Core i9-14900K. Czy to wreszcie czas na modernizację?
Dzisiaj do sprzedaży trafiają nowe procesory Intela, a mowa oczywiście o serii Raptor Lake Refresh. Jest to ostatnia rodzina jaka zostanie wydana na płyty główne z gniazdem LGA 1700, które debiutowały na rynku pod koniec 2021 roku. Ma ona przypieczętować dominującą pozycję Niebieskich na rynku CPU.
Intel Core 14. generacji oferują o 200 MHz wyższe zegary
Jak łatwo domyślić się po pełnej nazwie Intel Core 14. generacji to tylko ewolucja, a nie faktyczna rewolucja. Mamy tutaj do czynienia ze zwykłym odświeżeniem oferty. Niebiescy nie serwują nam tym razem ani nowej litografii, ani nawet nowych architektur. Na to będzie trzeba poczekać do przyszłego roku. Tymczasem kolejny raz dostajemy proces produkcji w 10 nanometrach oraz połączenie Intel Raptor Cove i Intel Gracemont.
Co więcej prawie wszystkie nowe procesory Intel Raptor Lake Refresh oferują tyle samo rdzeni i wątków co "zwykłe", dostępne od roku Intel Raptor Lake. Mowa więc o maksymalnie 24 rdzeniach i 32 wątkach. Zmiany są kosmetyczne - o 200 MHz wyższe taktowania oraz lepsze IMC = obsługa szybszych i pojemniejszych modułów RAM DDR5. Amerykanie chwalą się wzorowym wsparciem topowych pamięci z 8000 MT/s i więcej.
Proces wydawniczy pozostaje po staremu. Na start dostajemy najwydajniejsze (i najdroższe) modele, czyli przedstawicieli Intel Core i9, i7 oraz i5 z serii K i KF. Są to odblokowane procesory skierowane do entuzjastów. Na tańsze jednostki przyjdzie nam poczekać do przyszłego roku. Chociaż Intel tego nie potwierdza to zakłada się pierwszy kwartał 2024.
Chwilę temu mogliście przeczytać już u nas test niżej pozycjonowanego modelu . Teraz pora skupić się na flagowcu, czyli Intel Core i9-14900K. Główna specyfikacja jest bardzo podobno do odpowiednika z 13. generacji:
Intel Core i9-14900K to 24-rdzeniowy i 32-wątkowy procesor pracujący z zegarem bazowym 3,2 GHz i do 6,0 GHz w Trybie Turbo. Mowa o konfiguracji 8+16, czyli 8 rdzeniach typu P oraz 16 typu E. Dostajemy tutaj 32 MB pamięci podręcznej L2 oraz 36 MB pamięci podręcznej L3. Deklarowany pobór mocy (PBP) to tylko 125 W, ale w trybie Turbo producent mówi nawet o 253 W. Sugerowana cena pozostaje bez zmian i wynosi 589 USD.
Każdy test przeprowadzany był dziesięć razy, a następnie wyciągana była średnia. Taka metodologia pozwala zauważyć i wyeliminować ewentualne anomalie oraz błędy. Platforma testowa wyglądała następująco:
- Płyta główna: MSI MEG Z690 UNIFY
- RAM: G.SKILL Trident Z5 RGB (2x 16 GB, 6400 MHz, CL 32)
- Karta graficzna: GIGABYTE AORUS GeForce RTX 4080 16 GB MASTER
- SSD: ADATA XPG GAMMIX S70 Blade
- Zasilacz: Cooler Master V850 GOLD v2 White Edition
- Obudowa: Cooler Master H500P Mesh White ARGB
- Chłodzenie: Arctic Liquid Freezer II 360 A-RGB
- Pasta termoprzewodząca: SilentiumPC Pactum PT-4
- System operacyjny: Windows 10
Testy syntetyczne
Na start bierzemy bardzo popularny program testowy, czyli Cinebench. Zarówno lepiej znaną wersję R23, jak i niedawno wydaną 2024. Mamy do wyboru dwa testy sprawdzające wydajność jedno- lub wielowątkową z wynikiem wyrażonym w punktach, każdy pomiar trwa około 10 minut. Uzyskany wynik możemy porównać z wynikami innych użytkowników.
W przypadku wydajności jednego wątku różnice między Intel Core 14. i 13. generacji są minimalne, wynikające z nieco wyższych zegarów. Dziwne jednak gdyby było inaczej. W końcu to te same architektury z tą samą główną specyfikacja. Mało kto jednak wymienia procesor co roku i lepiej zwrócić uwagę na porównanie Intel Raptor Lake Refresh (2023) z Intel Alder Lake (2021). Tutaj Intel Core i9-14900K jest o około 16% wydajniejszy od Core i9-12900K.
Patrząc na wyniki wydajności wielowątkowej można dojść do tych samych wniosków. Intel Core 14. i 13. generacji są niemalże identyczne. Zdecydowanie korzystniej to wygląda porównując Intel Core 14. i 12. generacji. Tutaj skok wydajności sięga nawet 52%. Powód? Aż 8 rdzeni i wątków więcej.
Dalej przyjrzyjmy się wynikom benchmarka wbudowanego w CPU-Z. Nie przekłada się on co prawda bezpośrednio na wydajność w grach, ale jest prosty w obsłudze, bardzo szybki i oferuje powtarzalne wyniki (w obrębie tej samej maszyny). Tym samym chętnie i często stosowany jest przez osoby sprawdzające swój PC, które niekoniecznie mają chęci, wiedzę czy czas na bardziej rozbudowane i dłuższe testy.
W CPU-Z i teście jednowątkowym Intel Raptor Lake Refresh wygrywa z Intel Alder Lake o około 16%, zaś w teście wydajności wielowątkowej o około 53%. Niestety ponownie dużo mniej spektakularnie wygląda to w przypadku zestawienia Intel Core 14. i 13. generacji, gdzie oba procesory notują bliźniacze wyniki.
Ostatnim z użytych przez nas programów syntetycznych jest 3DMark, a dokładniej scenariusze "CPU Profile" i "Time Spy". Pierwszy z nich bada tylko możliwości obliczeniowe procesora, drugi zaś oferuje niejednostajne i różnorodne obciążenie podobne do tego, co obserwujemy podczas grania w najnowsze gry AAA. Sprawdzana jest zarówno wydajność procesora, ale i karty graficznej oraz pamięci RAM.
Brzmię dzisiaj jak zapętlona płyta, ale różnic między Intel Core 14. i 13. generacji w wydajności praktycznie nie ma. W tym momencie dla zaoferowania lepszej czytelności wykresów ograniczę się po prostu do umieszczania wyników Intel Raptor Lake Refresh i Alder Lake. I w tym przypadku jeśli chodzi o wydajność samego CPU (test CPU Profile) to przy obciążonych wszystkich wątkach mowa o około 47% lepszym wyniku.
Dużo słabiej wypada to w teście 3DMark Time Spy. Tutaj Intel Core i9-14900K oferuje o około 20% wyższą wydajność niż Intel Core i9-12900K. Różnica ta zaciera się jeszcze bardziej, gdy spojrzymy na wynik ogólny. Jeśli macie kartę graficzną z wyższej półki to w przypadku gier możecie liczyć na około 3% różnicy.
Testy praktyczne
Oczywiście wśród czytelników znajdą się osoby, które gardzą wynikami nawet najlepszych, najpopularniejszych i najbardziej powtarzalnych benchmarków. Tym samym postanowiliśmy sprawdzić procesory Intel Raptor Lake Refresh również w bardziej codziennych zastosowaniach.
Pierwszym testem jest wydajność w pakowaniu i rozpakowywaniu archiwów danych przy użyciu darmowego programu 7-Zip. Aplikacja robi dobry użytek ze wszystkich dostępnych rdzeni i wątków, a tym samym dobrze nadaje się do testowania procesorów. Wrażliwa jest też na ustawienia pamięci RAM i różne niestabilności. Tutaj Intel Core i9 z 14. generacji oferuje o około 49% lepszy wynik niż odpowiednik z 12. generacji.
A co z grami? W naszym przypadku zdecydowaliśmy się na dwa tytuły - rodzimy Cyberpunk 2077 oraz Total War: Warhammer III. Obie to świeże, rozbudowane i cieszące się popularnością produkcje. Są to przedstawiciele skrajnie różnych gatunków - aRPG z dużym, otwartym światem oraz strategia z masą jednostek i akcji.
Jeśli posiadacie już mocną kartę graficzną to w przypadku gry od CD Projekt RED wymiana procesora na nowszy nie przyniesie Wam zbytniego skoku FPS. Dla rozdzielczości Full HD jest to około 2%, a w 4K mowa o 3%. To zasadniczo różnice na poziomie błędów pomiarowych. Oczywiście wszystko zależy od konkretnego miejsca. Część lokacji w Cyberpunk 2077 obciąża mocniej GPU, część CPU. My staraliśmy się znaleźć lokację robiącą trochę tego, trochę tego.
Dużo lepiej sprawa ma się z Total War: Warhammer III. Podczas kalkulowania ruchów komputerowych przeciwników na mapie świata, ale i w zaciętych bitwach z masą jednostek procesor jest bardzo mocno eksploatowany, a karta graficzna ma dość mało do roboty - nawet na ustawieniach ultra. Tym samym różnica staje się bardziej widoczna i mowa o około 15% na korzyść Intel Core i9-14900K.
Temperatury i pobór mocy
Sprawa temperatur i poboru mocy jest problematyczna. Po pierwsze sporo zależy od posiadanej płyty głównej i układu chłodzenia. Dużo do powiedzenia ma też BIOS i trzeba zaznaczyć, że w naszym przypadku wczesna wersja oprogramowania od MSI próbowała ustawić zbyt wysokie napięcia dla Intel Core i9-13900K. Owocowało to bardzo wysokim, przekraczającym deklarowanym przez Intela poborem mocy. Jednak ręczne ustawienie tej wartości pozwala zbić aż 80 W i to z minimalnym marginesem na OC. Tak czy siak nie wygląda to dobrze.
Do testów temperatur i poboru mocy używaliśmy programu AIDA64. Procesory pracowały z minimalnym możliwym napięciem, które zapewniało 12 godzin stabilnego testu. Testy na wykresach są wartościami maksymalnymi.
Podsumowanie
Intel Core i9-14900K to procesor bardzo, bardzo dziwny. Teoretycznie to jeden z najmocniejszych CPU jaki możecie dostać na rynku konsumenckim. Praktycznie jednak jest to fabrycznie podkręcony Intel Core i9-13900K. Dostajemy tutaj tyle samo rdzeni, wątków i pamięci podręcznej. Jedyna różna to o 200 MHz wyższe taktowanie. Nie przekłada się to jednak jakoś wybitnie na skok wydajności, który wynosi kilka procent.
Jakby tego było mało Intel Core i9-14900K ma duży pobór mocy i wysokie temperatury. Wczesny BIOS skutkował nawet 365 W i 98,7°C. Ustawiając ręcznie napięcie na 1,35 V można to obniżyć do 285 W, ale nadal problemem jest temperatura. Zasadniczo nie ma tutaj miejsca na jakiekolwiek OC, co najwyżej można wymusić tryb Turbo dla większej liczby rdzeni. Zakładając, że posiadacie topowe AiO - bez chłodnicy 360 mm nie macie czego tutaj szukać.
Amerykanie oczywiście dwoją się i troją by przekonać konsumentów do zakupu Intel Core i9-14900K. Pierwszy powód to lepszy kontroler pamięci i obsługa najszybszych na rynku modułów RAM DDR5 pokroju 8000 MT/s i więcej. Drugi zaś to specjalne oprogramowanie, które wyszkolone z pomocą AI na setkach CPU ma pozwolić na łatwe podkręcanie jednym kliknięciem. Dostępne oczywiście tylko dla Intel Core 14. generacji.
Szczerze? Nie wiem czemu Intel Core i9-14900K trafia na rynek. Jakby nie zaginać rzeczywistości to odgrzewany kotlet, który może zainteresować tylko posiadaczy starszych platform. Użytkownicy Intel Core 13. generacji czy AMD Ryzen 7000 posiadają już CPU o zaledwie kilka procent wolniejsze. Czy warto zainteresować się testowanym procesorem? Raczej nie. Dużo lepiej wyjdzie zakup Intel Core i9-13900K i OC na własną rękę. Co prawda oba procesory mają tą samą sugerowaną cenę, ale serię Intel Raptor Lake da się czasami trafić na promocji, a więc wychodzi finalnie taniej.
Intel Core i9-14900K
Zalety:
- Wysoka wydajność
- Lepsza obsługa pamięci DDR5
- Sugerowana cena pozostała bez zmian
Wady:
- Minimalne różnice względem Intel Core 13. generacji
- Bardzo wysokie temperatury
- Bardzo duży pobór mocy
17.10.2023 15:00
Intel pokazał właśnie swoje najnowsze procesory komputerowe, czyli rodzinę Intel Raptor Lake Refresh. Czy nowe układy są warte uwagi? Spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie na podstawie testów modelu Intel Core i5-14600K!
Intel to aktualnie największy i najpopularniejszy producent procesorów komputerowych na świecie. Po rozwiązania Niebieskich sięga aż 68% graczy. Powód? Wydajność i niezawodność. Jednak by utrzymać pozycję lidera Amerykanie muszą nie tylko oferować najlepsze produkty, ale i odpowiadać na potrzeby rynku. Tym samym standardem stało się już, że nowe generacje trafiają do sprzedaży co roku.
Intel Core 14. generacji nadal korzysta z litografii 10 nm
To właśnie dzisiaj w sklepach debiutuje rodzina Intel Raptor Lake Refresh, która będzie trzecią i ostatnią serią dla platform LGA 1700. Mowa o płytach głównych, które trafiły do sprzedaży pod koniec 2021 roku. Wpierw dostaliśmy platformy z układami Intel 600, a następnie pojawiły się lekko usprawnione chipsety Intel 700.
Jak sama nazwa wskazuje Intel Core 14. generacji to głównie odświeżenie oferty. Nikt nie ukrywa, że nie ma tutaj się co spodziewać fajerwerków. Producent zdecydował się na użycie dobrze znanego nam procesu produkcji Intel 7, czyli po prostu ulepszonej litografii 10 nm. Co więcej dostajemy tutaj połączenie identycznych architektur jak generację temu, czyli Intel Raptor Cove dla wysokowydajnych rdzeni typu P oraz Intel Gracemont dla energooszczędznych rdzeni typu E.
Nawet maksymalna liczba rdzeni i wątków pozostaje bez zmian - maksymalnie 24 rdzenie i 32 wątki. Gdzie więc nowości i zmiany? Dobre pytanie. Mowa zasadniczo głównie o wyższych taktowania (o 200 MHz) i lepszej obsłudze pamięci RAM DDR5. Dotyczy to zarówno wyższych taktowań - Intel wspomina o bezproblemowej obsłudze modułów 8000 MT/s i więcej, ale również lepsze wsparcie dla układów typu Dual Rank.
Na start klasycznie dostajemy najwydajniejsze (i najdroższe) modele, czyli przedstawicieli Intel Core i9, i7 oraz i5 z serii K i KF. Są to odblokowane procesory pozwalające na podkręcanie, które różnią się obecnością lub brakiem zintegrowanego układu graficznego. Tańsze, zablokowane procesory Intel Raptor Lake Refresh pojawią się w późniejszym terminie. Chociaż nie jest to oficjalnie potwierdzone to należy zakładać początek 2024 roku.
My na warsztat bierzemy dzisiaj dwa modele, a dokładniej flagowy Intel Core i9-14900K oraz znacznie popularniejszy wśród graczy Intel Core i5-14600K. W obu przypadkach główna specyfikacja pozostaje bez zmian, a ze szczegółami możecie zapoznać się w tabeli poniżej:
Intel Core i5-14600K to procesor, który wyposażono w 14 rdzeni i 20 wątków. Mowa o konfiguracji 6+8, czyli 6 rdzeni typu P i 8 rdzeni typu E. Oferują one kolejno 3,5 GHz i 2,6 GHz bazowo oraz do 5,3 i 4,0 GHz w trybie Turbo. Dostajemy tutaj 20 MB pamięci podręcznej typu L2 i 24 MB pamięci podręcznej L3. Deklarowany pobór mocy to 125 W, który może wynieść nawet 181 W w trybie Turbo. Sugerowana cena ustalona została na 319 USD. Na papierze wszystko wygląda bliźniaczo podobnie do Intel Core i5-13600K z 2022 roku, wyjątkiem są maksymalne taktowania.
Każdy test przeprowadzany był dziesięć razy, a następnie wyciągana była średnia. Taka metodologia pozwala zauważyć i wyeliminować ewentualne anomalie oraz błędy. Platforma testowa wyglądała następująco:
- Płyta główna: MSI MEG Z690 UNIFY
- RAM: G.SKILL Trident Z5 RGB (2x 16 GB, 6400 MHz, CL 32)
- Karta graficzna: GIGABYTE AORUS GeForce RTX 4080 16 GB MASTER
- SSD: ADATA XPG GAMMIX S70 Blade
- Zasilacz: Cooler Master V850 GOLD v2 White Edition
- Obudowa: Cooler Master H500P Mesh White ARGB
- Chłodzenie: Arctic Liquid Freezer II 360 A-RGB
- Pasta termoprzewodząca: SilentiumPC Pactum PT-4
- System operacyjny: Windows 10
Testy syntetyczne
Na start bierzemy bardzo popularny program testowy, czyli Cinebench. Zarówno lepiej znaną wersję R23, jak i niedawno wydaną 2024. Mamy do wyboru dwa testy sprawdzające wydajność jedno- lub wielowątkową z wynikiem wyrażonym w punktach, każdy pomiar trwa około 10 minut. Uzyskany wynik możemy porównać z wynikami innych użytkowników.
W przypadku wydajności jednowątkowej różnice między Intel Core 14. i 13. generacji są czysto kosmetyczne, wynikające głównie z wyższych zegarów. Dziwne byłoby jednak, gdybyśmy obserwowali tutaj coś innego - jak wspomniałem wcześniej to te same architektury z tą samą główną specyfikacja. Mało kto jednak wymienia procesor co roku i lepiej zwrócić uwagę na porównanie Intel Raptor Lake Refresh (2023) z Intel Alder Lake (2021). Tutaj Intel Core i5-14600K jest o około 8% wydajniejszy od Core i5-12600K.
Podobne wnioski napływają analizując wyniki wydajności wielowątkowej - wyniki Intel Core 14. i 13. generacji są niemalże identyczne. Za to dużo większe wrażenie robi porównanie procesorów Niebieskich z 2023 i 2021 roku, ale należy pamiętać, że mowa o dość dużej różnicy w liczbie rdzeni i wątków - 14R/20W vs 10R/16W.
Dalej przyjrzyjmy się wynikom benchmarka wbudowanego w CPU-Z. Nie przekłada się on co prawda bezpośrednio na wydajność w grach, ale jest prosty w obsłudze, bardzo szybki i oferuje powtarzalne wyniki (w obrębie tej samej maszyny). Tym samym chętnie i często stosowany jest przez osoby sprawdzające swój PC, które niekoniecznie mają chęci, wiedzę czy czas na bardziej rozbudowane i dłuższe testy.
W CPU-Z i teście jednowątkowym Intel Raptor Lake Refresh góruje nad Intel Alder Lake o około 10%, zaś w teście wydajności wielowątkowej o około 46%. Mniej spektakularnie wygląda to w przypadku zestawienia Intel Core 14. i 13. generacji, gdzie bez legendy można by ze sobą pomylić obie generacje.
Ostatnim z programów syntetycznych będzie 3DMark, a dokładniej scenariusze "CPU Profile" oraz "Time Spy". Pierwszy z nich bada tylko możliwości obliczeniowe procesora, drugi zaś oferuje niejednostajne i różnorodne obciążenie podobne do tego, co obserwować możemy podczas grania w nowsze gry AAA. Sprawdzana jest zarówno wydajność procesora, ale karty graficznej oraz pamięci RAM.
Muszę kolejny raz się powtórzyć - różnic między Intel Core 14. i 13. generacji w wydajności praktycznie nie ma. Od teraz nawet nie będę umieszczał serii Intel Raptor Lake na wykresach by nie utrudniać ich odczytania. W przypadku porównania Intel Core 14. i 12. generacji widać wyraźny postęp przez dwa lata. Jeśli chodzi o wydajność samego CPU (test CPU Profile) to przy obciążonych wszystkich wątkach mowa o około 40% lepszym wyniku.
Podobnie, acz nieco słabiej wypada to w teście 3DMark Time Spy. Tutaj Intel Core i5-14600K oferuje o około 36% wyższą wydajność niż Intel Core i5-12600K. Różnica ta jednak zaciera się, gdy spojrzymy na wynik ogólny. Jeśli macie kartę graficzną z wyższej półki to w przypadku gier należy liczyć raczej na ~4% różnicy.
Testy praktyczne
Oczywiście wśród czytelników znajdą się osoby, które gardzą wynikami nawet najlepszych, najpopularniejszych i najbardziej powtarzalnych benchmarków. Tym samym postanowiliśmy sprawdzić procesory Intel Raptor Lake Refresh również w bardziej codziennych zastosowaniach.
Pierwszym testem jest wydajność w pakowaniu i rozpakowywaniu archiwów danych przy użyciu darmowego programu 7-Zip. Aplikacja robi dobry użytek ze wszystkich dostępnych rdzeni i wątków, a tym samym dobrze nadaje się do testowania procesorów. Wrażliwa jest też na ustawienia pamięci RAM i różne niestabilności. Tutaj Intel Core i5 z 14. generacji oferuje o około 46% lepszy wynik niż odpowiednik z 12. generacji.
A co z grami? W naszym przypadku zdecydowaliśmy się na dwa tytuły - rodzimy Cyberpunk 2077 oraz Total War: Warhammer III. Obie to świeże, rozbudowane i cieszące się popularnością produkcje. Są to przedstawiciele skrajnie różnych gatunków - aRPG z dużym, otwartym światem oraz strategia z masą jednostek i akcji.
Jeśli posiadacie już mocną kartę graficzną to w przypadku gry od CD Projekt RED wymiana procesora na nowszy nie przyniesie Wam zbytniego skoku FPS. O ile w przypadku rozdzielczości Full HD jeszcze jest to widoczne - około 5%, tak już w 4K mowa zasadniczo o różnicy na poziomie błędu pomiarowego. Oczywiście wszystko zależy od konkretnego miejsca. Część lokacji w Cyberpunk 2077 obciąża mocniej GPU, część CPU. My staraliśmy się znaleźć lokację robiącą trochę tego, trochę tego.
Lepiej sprawa ma się z Total War: Warhammer III. Podczas kalkulowania ruchów komputerowych przeciwników na mapie świata, ale i w zaciętych bitwach z masą jednostek procesor jest bardzo mocno eksploatowany, a karta graficzna ma dość mało do roboty - nawet na ustawieniach ultra. Tym samym różnica staje się bardziej widoczna i mowa o około 18% na korzyść Intel Core i5-14600K czy nawet 24% po OC.
Temperatury i pobór mocy
A jak ma się sprawa temperatur i poboru mocy? Na to pytanie najtrudniej odpowiedzieć. Wszystko bowiem zależy nie tylko od posiadanej przez Was płyty głównej czy chłodzenia, ale nawet wersji BIOS-u czy konkretnej sztuki procesora. Teoretycznie Intel Core i5 z serii K ma taki sam deklarowany pobór mocy PBP na poziomie 125 W, różnice pojawiają się jednak w przypadku trybu Turbo. A jeszcze większe w codziennych zastosowaniach, bo rzadko który program obciąża CPU w 100%.
Do testów temperatur i poboru mocy używaliśmy programu AIDA64. Procesory pracowały z minimalnym możliwym napięciem, które zapewniało 12 godzin stabilnego testu. Testy na wykresach są wartościami maksymalnymi.
Podsumowanie
Ocena Intel Core i5-14600K nie należy do zadań łatwych. Z jednej strony patrzę na ten procesor jako dziennikarz technologiczny, z drugiej jako entuzjasta nowych technologii. I wbrew pozorom nie zawsze się to ze sobą łączy. Zacznijmy jednak od początku. Z całą pewnością jest to udany procesor, który kusi wysoką wydajnością, sensownym poborem mocy i nie straszy temperaturami pod obciążeniem.
Całkiem prawdopodobne znowu będzie to jeden z chętniej wybieranych modeli przez graczy. Zainteresowani powinni być też fani OC, bo jest tutaj nadal potencjał na wyciśnięcie kilku, kilkunastu dodatkowych procent wydajności. Zarówno gdy mowa o CPU, jak i szybkich modułach RAM DDR5. W naszym przypadku nie było problemów z podbiciem rdzeni P do 5,5 GHz, a rdzeni E do 4,3 GHz przy napięciu 1,325 V. Oczywiście wymagany jest porządny układ chłodzenia (najlepiej AiO). Sporym plusem jest też brak konieczności wymiany płyty głównej - wystarczy aktualizacja BIOSu.
Porównując generację do generacji - czyli rodzinę Intel Raptor Lake i Raptor Lake Refresh - zmian w wydajności praktycznie nie widać. Są one czysto kosmetyczne, wynoszą kilka procent, bo obie serie to ta sama litografia i architektury. Różnią się one tylko maksymalnymi taktowaniami, o 200 MHz na korzyść nowych jednostek. Dużo lepiej wygląda to w zestawieniu Intel Raptor Lake Refresh vs Alder Lake.
Czy warto więc kupować Intel Core i5-14600K? Jeśli składacie całkowicie nowy zestaw komputerowy lub używacie Intel Core 12. generacji - tak! Posiadacze Intel Core 13. generacji nie mają tutaj czego szukać, to będzie niczym nieuzasadniony wydatek. Podobnie sprawa ma się z użytkownikami AMD Ryzen 7000. A co z ceną? Tutaj nie będę narzekał, bo Intel pozostawił MSRP bez zmian. Mowa o 319 USD. Zobaczymy jednak co to będzie oznaczać w polskich sklepach. Promocje na starsze jednostki mogą okazać się lepszym wyborem.
Intel Core i5-14600K
Zalety:
- Wysoka wydajność
- Spory potencjał OC
- Lepsza obsługa pamięci DDR5
- Dobre temperatury pod obciążeniem
- Sugerowana cena pozostała bez zmian
Wady:
- Minimalne różnice względem Intel Core 13. generacji
12.10.2023 20:13
Reprezentacja Polski do lat 18 dała kolejny popis skuteczności w meczu z rówieśnikami ze Szwecji. W pierwszej połowie grała niemrawo i przegrywała, ale po przerwie zobaczyliśmy jej zupełnie inną twarz i dzięki temu wygrała aż 4:1. W ten sposób podtrzymała także imponującą serię. Ten wynik może cieszyć selekcjonera Marcina Włodarskiego, któremu piłkarze pokazali, że ma kłopot bogactwa przed zbliżającymi się mistrzostwami świata.
11.10.2023 22:05
Do serii niezwykłych ataków na konta bankowe doszło w Shenzhen w Chinach – donoszą lokalne media. Przestępcy może i nie wymyślają koła na nowo, ale są zabójczo skuteczni.
Telefon wariuje, po czym budzisz się z pustym kontem
Wczesnym wrześniowym rankiem telefon pewnego mężczyzny z Shenzhen nagle przełączył się na tryb 2G, z nominalnego 4G, a następnie w krótkim czasie przyszło kilkadziesiąt wiadomości z kodami weryfikacyjnymi do banku i innych usług finansowych. Po chwili wprawdzie sytuacja wróciła do normy i osobliwości ustały, ale wtedy też bohater historii miał odkryć, że jego rachunek został kompletnie wyczyszczony. I nie jest to bynajmniej jedyny taki przypadek.
Jak donoszą lokalne media, w ostatnim czasie podobnych incydentów wydarzyło się więcej, a liczba ich ofiar obejmuje co najmniej kilkadziesiąt osób. Scenariusz zawsze jest identyczny; najpierw zmienia się sieć, a potem masowo przychodzą kody. Tymczasem zdezorientowany użytkownik nie może zapobiec kradzieży.
IMSI Catcher, czyli fałszywy nadajnik w akcji
Departament Bezpieczeństwa Publicznego Shenzhen podejrzewa, że napastnicy korzystają z tzw. IMSI Catcherów, czyli urządzeń imitujących nadajniki stacji bazowych telefonii komórkowej. Kiedy już wybiorą ofiarę, wraz z niezbędnym sprzętem pojawiają się w okolicy jej miejsca zamieszkania. Co za tym idzie, fałszywy BTS ma najmocniejszy sygnał, więc telefon automatycznie zaczyna się łączyć właśnie z nim.
To z kolei owocuje możliwością przeprowadzenia klasycznego ataku techniką man in the middle, gdzie napastnicy znajdują się niejako pośrodku toru transmisyjnego i mogą m.in. przechwytywać wiadomości SMS. Ale też chociażby połączenia a nawet ruch sieciowy. Generalnie wszystko to, co dociera na telefon ofiary.
Logowanie poprzez sam numer to nie jest dobry pomysł
Pytanie: skąd wiedzą, kto dysponuje danym numerem, by powiązać te dane z konkretnymi kontami i uderzyć w określonym miejscu? Tego już służby, przynajmniej na razie, nie wiedzą. Prof. Song Yubo, wykładowca w Szkole Cyberbezpieczeństwa na Uniwersytecie Południowo-Wschodnim w Chinach, ma jednak swoją teorię. Jak zauważa, nie zawsze posiadanie tak dogłębnej wiedzy jest w ogóle konieczne.
Wiele usług płatniczych w Chinach, w tym szalenie popularne Alipay, działa wyłącznie w oparciu o numer telefonu, bez dodatkowego loginu i hasła. W takim wypadku przestępcy mogą uderzać na ślepo, przyjmując, że zawsze coś zarobią. Wówczas znacząco uproszczona zostaje też selekcja celów, gdyż złodzieje mogą ograniczyć się jedynie do szacunkowej oceny zasobności portfela danej osoby.
05.10.2023 17:26
Arnaud Demare odniósł drugie zwycięstwo w październiku. Od niedawna kolarz Team Arkea Samsic triumfował na finiszu Paris – Bourges. Klasyki na koniec sezonu w Europie rozgrywane są także we Francji. W niedzielę kolarzy czeka Paris – Tours, a w czwartek odbyła się 73. edycja wyścigu Paris – Bourges kategorii 1.1. Mimo powyższej nazwy, peleton wystartował […] first appeared on .
04.10.2023 19:03
Jesteś fanem układów chłodzenia cieczą? Składasz nowy zestaw komputerowy? W takim razie ASUS szykuje płytę główną właśnie dla Ciebie!
Intel szykuje się do premiery procesorów z rodziny Raptor Lake Refresh. Ma ona nastąpić jeszcze w tym miesiącu, 16 października. Nowe CPU trafią na sklepowe półki dzień później. Będzie to głównie odświeżenie dotychczasowej oferty, a więc mowa o wyższych taktowaniach i obsłudze szybszych pamięci RAM.
Nowa płyta ASUS-a ma kosztować grubo ponad 3000 zł
Nowe jednostki od Niebieskich nadal będą korzystały z gniazda LGA 1700, a więc będą wspierane przez dotychczasowe płyty główne z chipsetami Intel 600 i 700. Konieczna będzie tylko aktualizacja BIOS-u. Oczywiście firmy takie jak ASUS, ASRock, GIGABYTE czy MSI szykują też nowe, odświeżone modele.
ASUS ROG Maximus Z790 Formula to płyta główna w formacie E-ATX, która będzie skierowana do entuzjastów. Prócz czarno-srebrnej kolorystyki wyróżniać ją ma potężna sekcja zasilania z dużym radiatorem, który można podpiąć do autorskich układów chłodzenia cieczą.
Na czarnym laminacie znajdziemy cztery banki dla pamięci RAM DDR5, dwa złącza PCI Express 5.0 x16, liczne złącza M.2 dla SSD, fizyczne przyciski czy ekran dla błędów POST. Opakowanie zdradza również obecność łączności bezprzewodowej Wi-Fi 7 i Bluetooth 5.3 oraz podświetlenia RGB LED.
ASUS ROG Maximus Z790 Formula będzie jedną z droższych płyt głównych na rynku i należy zakładać cenę ponad 3000 złotych. Debiut planowany jest na premierę Intel Core 14. generacji, czyli 17 października.
03.10.2023 19:35
Zawsze wyciskasz ostatnie soki ze swojego PC? Podkręcanie i benchmarki to Twoje hobby? W takim razie nowa płyta ASUS-a jest właśnie dla Ciebie!
Jeszcze w tym miesiącu do sprzedaży trafią nowe procesory Intel Core 14. generacji. Będzie to głównie odświeżenie oferty Niebieskich, a tym samym nie należy spodziewać się większych rewolucji. Na szczęście nowe CPU nadal będą korzystać z gniazda LGA 1700, a więc będą obsługiwane przez starsze płyty główne.
ASUS ROG Maximus Z790 APEX Encore ma kosztować 3889 zł
Oczywiście nie powstrzymuje to firm takich jak ASUS, ASRock, GIGABYTE czy MSI przed odświeżeniem swojej oferty. Dzisiaj pochylimy się nad pierwszym ze wspomnianych producentów.
ASUS ROG Maximus Z790 APEX Encore ma być flagową płytą główną Tajwańczyków, która będzie skierowana do największych entuzjastów. Podobnie jak dostępny wcześniej model APEX stworzono ją z myślą o podkręcaniu. Mowa więc o potężnej sekcji zasilania z porządnym układem chłodzenia i dwóch złączach DDR5.
Wcześniejsza propozycja firmy ASUS ma na swoim koncie liczne rekordy świata jak np. podkręcenie Intel Core i9-13900K do 9 GHz czy modułów RAM DDR5 do 11 202 MT/s. Należy więc zakładać, że tutaj będzie podobnie.
Pod względem bardziej szczegółowej specyfikacji mowa m. in. o Wi-Fi 7 i Bluetooth 5.4, 2,5-gigabitowym kontrolerze sieciowym Intel I225-V czy kodeku dźwiękowym Realtek ALC4080 ze wzmacniaczem Savitech SV3H712. Prócz tego nie zabrakło czterech złączy M.2 PCIe 4.0 x4 i karty rozszerzeń M.2 PCIe 5.0.
Płyta ASUS ROG Maximus Z790 APEX Encore pojawiła się już w przedsprzedaży w pierwszych zagranicznych sklepach. Mowa o sugerowanej cenie na poziomie 839 euro, czyli około 3889 złotych. Należy zakładać, że premiera nastąpi w okolicach debiutu serii Intel Raptor Lake Refresh, a więc 17 października 2023.
03.10.2023 16:18
Luca Mozzato zwycięzcą 36. edycji Binche-Chimay-Binche / Mémorial Frank Vandenbroucke. Kolarz Team Arkéa Samsic pokonał w szalonym, niezwykle długim finiszu Edwarda Theunsa oraz Sørena Kragha Andersena. Trasę belgijskiego klasyku można podzielić na 2 części – pierwszą, prostszą, prowadzącą z Binche do Chimay i z powrotem oraz drugą, znacznie trudniejszą, poprowadzoną już po rundach w Binche […] first appeared on .
03.10.2023 9:31
MSI ogłasza wprowadzenie na rynek MPG GUNGNIR 300, który został zaprojektowany, aby sprostać stale zmieniającym się potrzebom użytkowników.
03.10.2023 6:00
Chociaż nowych procesorów Intela jeszcze nie ma, to jeden z producentów ma już gotowe odświeżone płyty główne. Trafiły one nawet już do pierwszych osób.
Jeszcze w tym miesiącu na rynku ma debiutować nowa generacja procesorów, czyli Intel Raptor Lake Refresh. Jak sama nazwa wskazuje będzie to odświeżenie oferty. Tym samym nie ma się co spodziewać większych rewolucji. Do tej pory mowa głównie o nieco wyższych taktowaniach i obsłudze szybszych modułów RAM.
Nowe płyty główne trafiły już do recenzentów
Na szczęście nowe CPU będą również nadal korzystać z gniazda LGA 1700, a więc będą kompatybilne z obecnymi w sprzedaży od 2021 roku płytami głównymi. Nie oznacza to jednak, że producenci tacy jak ASUS, ASRock, GIGABYTE czy MSI nie szykują się do odświeżenia swojej oferty.
Wiele osób zakładało, że Intel zaprezentuje swoje nowe procesory na niedawnym wydarzeniu . Wygląda na to, że tak samo myślało GIGABYTE, które rozesłało już do recenzentów swoje nowe płyty główne z serii AORUS Z790 Master X. Intel miał jednak inne plany, a Raptor Lake Refresh nie pokazano.
Tym samym by spełnić wymagania embargo Niebieskich, Tajwańczycy poprosili recenzentów, którzy testują już ich nowe platformy o cenzurę materiałów. Innymi słowy zasłonięcie wszystkich wzmianek o Intel Core 14. generacji. Na szczęście nie każdemu się to udało, a do sieci trafiły zdjęcia płyt w pełnej okazałości.
Nowe płyty główne mają oferować mocniejsze sekcje zasilania z lepszymi układami chłodzenia, obsługę wyżej taktowanych modułów RAM DDR5, wydajniejsze kontrolery sieciowe i nowszy standard łączności WiFi. Odświeżone platformy mają trafić do sprzedaży wraz z Intel Raptor Lake Refresh. Zgodnie z aktualnymi informacjami nastąpi to dzień po oficjalnej prezentacji nowych procesorów, czyli 17 października 2023.
